Rivieren zijn niet weg te denken uit onze Nederlandse delta, maar ze brengen ook uitdagingen met zich mee. Zeker ook als de klimaatverandering daarbij in ogenschouw wordt genomen.
Het rivierengebied van de Maas en de Rijntakken heeft door de aanleg van dijken, sluizen en kanalen al eeuwenlang grote veranderingen ondergaan, dat voor veiligheid en bevaarbaarheid heeft gezorgd. Maar deze ingrepen hebben ook geleid tot erosie en bodemdaling, waardoor de bevaarbaarheid van de rivieren in drogere perioden onder druk komt te staan. Ook neemt de natuurlijke dynamiek en ecologische kwaliteit af.
Het programma Ruimte voor de Rivier 2.0 is nodig omdat ons rivierengebied in Nederland voor nieuwe uitdagingen staat. Om het rivierengebied toekomstbestendig te maken worden er keuzes voorbereid over de rivierbodemligging, de afvoerverdeling bij hoog- en laagwater, en de binnendijkse ruimte die hiervoor nodig is. Zo zorgen we ervoor dat de vijf functies niet verloren gaan:
- Waterafvoer
- Zoetwaterbeschikbaarheid
- Waterkwaliteit
- Bevaarbaarheid
- Regionale economische ontwikkeling
We zorgen ervoor dat de rivieren straks zowel bij hoogwater als laagwater hun werk kunnen blijven doen. Dit is niet alleen belangrijk voor de veiligheid, maar ook voor de natuur en de economie. Bij de aanpak van dit programma staat de samenwerking tussen de Rijn- en de Maasregio’s en het Rijk centraal: we hebben elkaar nodig om deze complexe systeemopgave aan te pakken!
Wat willen we bereiken?
Ruimte voor de Rivier 2.0 richt zich op twee belangrijke doelen:
- Stabiliseren van de rivierbodem: Dit zorgt ervoor dat de rivieren beter bevaarbaar blijven, ook tijdens droge periodes.
- Vergroten van de afvoer- en bergingscapaciteit: Dit helpt om grote hoeveelheden water in de toekomst goed af te voeren, vooral bij hoogwater.
Om deze doelen te bereiken, wordt er gewerkt aan een plan dat rekening houdt met de natuur, de veiligheid van de mensen die in het gebied wonen, en de economische belangen. Hierbij werken de verschillende regio’s samen met de overheid
Wat gebeurt er in de komende jaren?
Het programma bestaat uit verschillende stappen die we de komende tijd gaan nemen:
- 2025: We onderzoeken de haalbaarheid van verschillende ideeën voor de rivierbodem en de ruimte die de rivier nodig heeft.
- 2026: We nemen definitieve beslissingen over de nodige veranderingen, zodat we de rivieren goed kunnen blijven gebruiken, zowel bij hoog als bij laagwater.
Samenwerking en participatie
Het programma draait om samenwerking: tussen regio’s, gemeenten, waterschappen en andere betrokkenen. We willen ook de mening van verschillende groepen meenemen. Daarom zorgen we ervoor dat het proces helder en begrijpelijk is voor iedereen die er mee te maken heeft.
We houden we belanghebbenden op de hoogte van de ontwikkelingen door middel van nieuwsbrieven en online informatiebijeenkomsten. Deze bijeenkomsten bieden de mogelijkheid om vragen te stellen en feedback te geven, waardoor we actief inspelen op de zorgen en wensen van de betrokkenen.
Daarnaast zorgen we ervoor dat er altijd voldoende toegankelijke informatie beschikbaar is, zodat mensen goed geïnformeerd kunnen deelnemen aan het proces. In het voorjaar van 2025 zullen we meer gedetailleerde informatie verstrekken en verdere stappen in het programma toelichten. Op deze manier creëren we niet alleen transparantie, maar ook ruimte voor een brede betrokkenheid bij de beslissingen die genomen worden.